معماری سبز که تحت عنوان معماری پایدار یا معماری سازگار با محیط زیست نیز شناخته می‌شود، یک ترند رو به رشد در زمینه معماری بوده که بر ایجاد فضاهایی متمرکز است که از نظر زیست محیطی ویژگی‌های لازم را دارا بوده و از نظر منابع کارآمد هستند. این رویکرد در زمینه طراحی، تأثیر ساختمان‌ها بر محیط‌زیست را در نظر گرفته و به دنبال آن است که ردپای کربن آنها را به حداقل برساند و در عین حال فضاهای راحت و کاربردی را برای زندگی و کار افراد فراهم کند. شرکت ابنیه سازان مقاوم قربانی و هلدینگ رونیکا پالاس در این مقاله به بررسی سبک معماری سبز و ویژگی‌های آن می‌پردازد.
اصول سبک معماری سبز
اصول معماری سبز مبتنی بر مفهوم پایداری بوده و توانایی برآوردن نیازهای نسل امروز را بدون به خطر انداختن توانایی نسل‌های آینده برای برآوردن نیازهای خود دارا می‌باشد. این به معنای طراحی ساختمان‌هایی است که از منابع تجدیدپذیر استفاده می‌کنند، تولید زباله و آلودگی را به حداقل می‌رساند و از نظر انرژی کارآمد هستند. هدف از طراحی به سبک سبز، ایجاد ساختمان‌هایی است که نه تنها از نظر زیبایی شناسی خوشایند هستند بلکه به محیط زیست نیز کمک کنند.
-
بهره‌وری انرژی
یکی از اصول اولیه در معماری سبز، توجه به بهره‌وری انرژی است. به طور کلی ساختمان‌ها مسئول تامین میزان قابل توجهی از انرژی هستند و بنابراین، توجه به طراحی که تا حد امکان از نظر انرژی کارآمد باشد، بسیار ضروری است. این شرایط را می‌توان با به حداکثر رساندن نور طبیعی و ترکیب دستگاه‌ها و سیستم‌های کارآمد انرژی و همچنین استفاده از مواد و روش‌های ساخت و سازی که اتلاف یا افزایش گرما را به حداقل می‌رساند، به دست آورد.
-
تجدیدپذیری
یکی دیگر از جنبه‌های حیاتی معماری سبز، استفاده از منابع تجدیدپذیر است. مصالح ساختمانی می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر محیط زیست داشته باشند، بنابراین، انتخاب مصالحی که پایدار بوده و تأثیر زیست محیطی کمی دارند، بسیار ضروری است. فرآیند طراحی سبز شامل استفاده از مواد قابل بازیافت یا زیست تخریب پذیر، مانند بامبو، چوب بازیافتی یا فولاد بازیافتی است. علاوه بر این، استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مانند خورشید، باد یا انرژی زمین گرمایی می‌تواند به طور قابل توجهی ردپای کربن ساختمان را کاهش دهد.
-
حفظ منابع آبی
معماری پایدار علاوه بر بهره‌وری انرژی و استفاده از منابع تجدیدپذیر، بر حفظ منابع آبی نیز تمرکز دارد. آب یک ماده گرانبها است و نوع طراحی ساختمان می‌تواند تاثیر قابل توجهی بر میزان مصرف آب داشته باشد. با استفاده از وسایل و تجهیزاتی که آب کمی مصرف می‌کنند، مانند توالت‌ها و سر دوش‌های کم جریان و همچنین ترکیب سیستم‌های جمع آوری آب باران، می‌توان به این هدف دسترسی پیدا کرد.
-
تاثیر بر محیط طبیعی
معماری سبز همچنین تأثیر ساختمان بر محیط اطراف را در نظر می‌گیرد. این امر شامل به حداقل رساندن تأثیر ساختمان بر زمین، حفظ زیستگاه‌های طبیعی و کاهش سهم ساختمان در آلودگی هوا و آب است. هدف از استفاده از این سبک از طراحی ایجاد ساختمان‌هایی است که با محیط زیست هماهنگ بوده و اکوسیستم و اقلیم محلی را مختل نکند.
مزایای استفاده از سبک معماری پایدار
معماری سبز یا پایدار، هم برای محیط زیست و هم برای افرادی که در این ساختمان‌ها زندگی یا کار می‌کنند، مزایای متعددی به همراه دارد. در زمینه محیط زیست، معماری پایدار باعث کاهش انتشار کربن، حفظ منابع طبیعی و به حداقل رساندن زباله و آلودگی می‌شود. این امر می‌تواند به کاهش اثرات تغییرات آب و هوایی و ایجاد آینده‌ای پایدارتر کمک کند.
برای مردم، معماری طراحی سبز چندین مزیت به همراه دارد. ساختمان‌هایی که با در نظر گرفتن اصول پایداری طراحی شده‌اند، اغلب برای زندگی و کار راحت‌تر و سالم‌تر هستند. وضعیت کیفیت هوا، نور طبیعی و تنظیم دما در آنها بهتر است و همین موارد می‌تواند رفاه کلی ساکنان را بهبود بخشد. علاوه بر این، استفاده از منابع تجدیدپذیر و سیستم‌های کارآمد انرژی اغلب می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌های مربوط به قبوض شده و همین امر می‌تواند در درازمدت باعث صرفه‌جویی در هزینه‌های ساکنان شود.
معماری سبز و آینده پیش رو
معماری سبز فقط یک ترند جهانی نیست بلکه یک ضرورت است. به طور کلی سازه‌های ساخته شده تاثیر قابل توجهی بر محیط زیست دارند و طراحی ساختمان‌های پایدار و دوستدار محیط زیست نیز در آینده نه چندان دور بسیار حائز اهمیت خواهد بود. همانطور که جهان همچنان با تغییرات آب و هوایی و سایر چالش‌های زیست محیطی دست و پنجه نرم می‌کند، معماری سبز نیز به تدریج اهمیت فزاینده‌ای پیدا خواهد کرد. خوشبختانه، چندین سازمان وجود دارد که معماری سبز را ترویج داده و به طراحان و سازندگان کمک می‌کنند تا اصول پایداری را در کار خود بگنجانند.
استراتژی‌های طراحی پایدار سازه‌ها
-
استفاده از انرژی خوشیدی
چندین استراتژی طراحی وجود دارد که می‌توان از آنها برای گنجاندن اصول معماری سبز در ساختمان‌ها استفاده کرد. یکی از این استراتژی‌ها، طراحی خورشیدی است که شامل جهت‌گیری ساختمان و طراحی پنجره‌ها و دستگاه‌های سایه‌انداز برای به حداکثر رساندن میزان نور طبیعی و دریافت گرما در طول ماه‌های زمستان و به حداقل رساندن آنها در ماه‌های تابستان است. این نوع از طراحی می‌تواند مصرف انرژی ساختمان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
-
استفاده از مصالح محلی
استراتژی دیگر، استفاده از مواد و مصالحی است که منابع محلی داشته و تاثیر زیست محیطی کمی بر محیط طبیعی دارند. این مصالح شامل مواد بازیافتی یا موادی است که به راحتی قابل تجدید هستند، مانند عدل‌های بامبو یا نی. استفاده از سیستم‌های تهویه طبیعی، مانند پنجره‌های قابل اجرا یا پشته‌های تهویه طبیعی، می‌تواند کیفیت هوای داخل خانه‌ها را بهبود بخشیده و نیاز به سیستم‌های تهویه مکانیکی را کاهش دهد.
-
سقف‌ها و دیوارهای سبز
سقف‌ها و دیوارهای سبز یکی دیگر از استراتژی‌های محبوب در سبک معماری سبز می‌باشد. بام‌های سبز شامل پوشاندن سقف ساختمان با پوشش گیاهی است که می‌تواند اثر جزیره گرمایی را کاهش دهد، کیفیت هوا را بهبود بخشد و عایق اضافی ایجاد کند. دیوارهای سبز که به عنوان دیوارهای زنده نیز شناخته می‌شوند، شامل پوشاندن دیوارهای ساختمان با پوشش گیاهی می‌شود که می‌تواند عایق اضافی ایجاد کرده، آلودگی صوتی را کاهش دهد و به طور کلی به زیبایی ساختمان کمک کند.
نمونه‌هایی از طراحی سازه‌های سبز در جهان
یکی از نمونه‌های ساختمانی که معماری طراحی سبز را در دل خود جای داده است، مرکز بولیت در سیاتلِ واشنگتن است. مرکز Bullitt یک ساختمان اداری شش طبقه است که یکی از کم مصرف‌ترین ساختمان‌های تجاری در جهان به حساب می‌آید. این ساختمان برای دستیابی به بهره‌وری انرژی از استراتژی‌های مختلفی از جمله پنل‌های خورشیدی که تمام انرژی مورد نیاز ساختمان را تامین می‌کند، تهویه طبیعی و همچنین سیستم جمع آوری آب باران که تمام نیازهای آبی ساختمان را تامین می‌کند، استفاده می‌کند.
نمونه دیگر، ساختمان Edge در آمستردام هلند است. Edge یک ساختمان اداری بسیار پایدار بوده که از نظر انرژی خنثی طراحی شده است، این به آن معنی است که به همان اندازه که انرژی مصرف می‌کند، همانقدر انرژی تولید می‌کند. این ساختمان از استراتژی‌های مختلفی از جمله پنل خورشیدی، سیستم‌های روشنایی و گرمایش با انرژی کارآمد و سیستم مدیریت ساختمان هوشمند که مصرف انرژی را بر اساس اشغال محیط و سایر عوامل بهینه می‌کند، سود می‌برد.
نتیجه گیری
در نهایت می‌توان گفت که معماری سبز یک روند رو به رشد در زمینه طراحی ساختمان است که بر ایجاد ساختمان هایی متمرکز است که از نظر زیست محیطی دوستدار محیط زیست و کارآمد هستند. اصول معماری پایدار شامل بهره وری انرژی، استفاده از منابع تجدیدپذیر، صرفه جویی در مصرف آب و… می‌باشد. مزایای معماری سبز شامل کاهش انتشار کربن، حفظ منابع طبیعی، بهبود کیفیت هوای داخل ساختمان و ایجاد آینده‌ای پایدارتر است. همانطور که جهان همچنان با تغییرات آب و هوایی و سایر چالش‌های محیطی دست و پنجه نرم می‌کند، معماری طراحی سبز در ایجاد آینده‌ای پایدارتر اهمیت فزاینده‌ای پیدا خواهد کرد. شرکت ابنیه سازان مقاوم قربانی تحت مدیریت حاج رحیم قربانی، با ایجاد ساختمان‌هایی پایدار، در جهت همگام شدن با تکنولوژی‌های روز دنیا، پیش خواهد رفت.
